W ubiegłym roku pisałem o wznowieniu nabożeństw w kościele ewangelickim, które miało miejsce 15 października 1950 roku. A kiedy odbyła się pierwsza powojenna wizytacja zboru w Izbicy? Odpowiedź znajduje się w artykule zamieszczonym w "Strażnicy Ewangelicznej", dwutygodniku religijno-społecznym Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego. Wizytacja miała miejsce 25 kwietnia 1954 roku, a dzień wcześniej Biskup Karol Kotula odwiedził parafię w Sompolnie. Tekst w "Strażnicy" zawiera szczegóły wizytacji w obu wspomnianych miejscowościach.
Byłoby dużym niedopatrzeniem nie wspomnieć o życiu Biskupa Karola Kotuli, jednej z najbardziej zasłużonych postaci polskiego ewangelicyzmu XX wieku. Urodził się 26 lutego 1884 roku w Cierlicku na Zaolziu. Ukończył gimnazjum w Cieszynie oraz studia teologiczne w Wiedniu i Halle. 22 maja 1910 roku został ordynowany na duchownego i objął funkcję wikariusza w Drogomyślu w powiecie cieszyńskim. W 1912 roku został katechetą w gimnazjum realnym w Orłowej. W 1919 roku ks. Karol Kotula został powołany najpierw na stanowisko radcy, a później wizytatora polskiego szkolnictwa w Poznańskiem. Był jednym ze współzałożycieli, a następnie prezesem Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego w Poznaniu.
W 1927 roku przeniósł się do Łodzi, gdzie został duszpasterzem Organizacji Polaków Ewangelików, która w 1937 roku przekształciła się w polską parafię ewangelicką. W Łodzi zorganizował również Związek Polskiej Młodzieży Ewangelickiej i został członkiem synodu Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego. Po wybuchu II wojny światowej opuścił Łódź i udał się do rodzinnego Cierlicka, gdzie pracował jako robotnik rolny. Po zakończeniu wojny, w maju 1945 roku, powrócił do Łodzi, a następnie organizował struktury administracyjne Kościoła ewangelickiego na Górnym Śląsku.
18 listopada 1951 roku synod wybrał ks. Kotulę na Biskupa Kościoła (Zwierzchnik Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego), a jego uroczyste wprowadzenie w urząd odbyło się 26 kwietnia 1953 roku w warszawskim kościele ewangelicko-reformowanym, ponieważ kościół Świętej Trójcy został spalony przez Niemców 16 września 1939 roku. Zwierzchnikiem Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego pozostawał do 1959 roku, kiedy to przeszedł na emeryturę.
Biskup Kotula przez całe życie był aktywnym pisarzem i publicystą. Publikował niezliczoną liczbę artykułów w polskich czasopismach ewangelickich, m.in. "Zwiastunie Ewangelicznym" i "Głosie Ewangelickim". Wydawał również książki, spośród których do najważniejszych należą: "Mikołaj Rej" (1928), "Polski lud ewangelicki w południowej części Poznańskiego" (1929), "Jan Śliwka, pionier szkolnictwa na Śląsku Cieszyńskim" (1933), "Co to jest Biblia" (1962) oraz zbiór kazań "W ciszy i skupieniu" (1964).
Za „zasługi w organizacji polskiego szkolnictwa powszechnego w okręgu szkolnym poznańskim, a w szczególności w tworzeniu polskich szkół ewangelickich oraz za pracę na rzecz moralnego i religijnego wychowania młodzieży”, 10 listopada 1927 roku ks. Kotula został odznaczony przez prezydenta Ignacego Mościckiego Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Uchwałą Rady Państwa z 19 lipca 1954 roku otrzymał Złoty Krzyż Zasługi za działalność społeczną. W 1959 roku Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie nadała mu tytuł doktora honoris causa.
Ksiądz Karol Kotula zginął tragicznie w wypadku samochodowym 8 grudnia 1968 roku. Został pochowany na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie.
W załącznikach zamieszczam skan artykułu dotyczący wizytacji w Izbicy i Sompolnie. Dodatkowo publikuję odświeżone i pokolorowane zdjęcie Biskupa Karola Kotuli z 1953 roku oraz fotografię wybranych pozycji z dorobku ks. Kotuli pochodzących z mojego prywatnego księgozbioru.
BŁAŻEJ NOWICKI
[Artykuł 'Wizytacja w Sompolnie i Izbicy Kuj.] [Artykuł 'Wizytacja w Sompolnie i Izbicy Kuj.] [Biskup Karol Kotula w 1953 roku] [Wybrane pozycje z dorobku ks. Karola Kotuli]
[Skomentuj na Facebooku]
|