 Nie ukrywam, powojenne losy izbickich ewangelików ciągle wymagają przeprowadzenia gruntownych badań. Winny jestem Państwu wyjaśnienie a właściwie sprostowanie. Przed laty na stronie zamieściłem zdjęcia z powojennej uroczystości konfirmacji ze zbiorów p. Waldemara Simona. Wobec braku opisu, identyfikacja duchownego nastręczała pewnych trudności. Istniało przypuszczenie, iż na fotografiach znajduje się ks. Henryk Szreder i z takim to właśnie podpisem zdjęcia widniały na stronie od dobrych kilkunastu lat.
W ostatnim czasie skontaktował się ze mną ks. Andrzej Mendrok, długoletni, emerytowany proboszcz Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Koninie, który rzucił nowe światło na sprawę i skorygował nieścisłość. Na zdjęciu z konfirmantami widnieje młody ks. Józef Pośpiech, z pewnością postać nietuzinkowa, którego życiorys postaram się dziś pokrótce przybliżyć.
Nim to jednak nastąpi, powrócę jeszcze na moment do wspomnianego już zdjęcia, a konkretnie do uroczystości konfirmacji, która została na nim utrwalona i jej znaczenia w Kościele Ewangelicko-Augsburskim.
Konfirmacja (nazwa pochodzi od łacińskiego słowa confirmatio, czyli potwierdzenie, umocnienie) jest aktem uznania dojrzałości chrześcijańskiej, polega ona na publicznym wyznaniu wiary i złożeniu ślubowania wierności Bogu i Kościołowi przed zgromadzonym zborem. Uroczystość ta poprzedzona jest naukami konfirmacyjnymi, które prowadzone są najczęściej przez proboszczów danej parafii. Nauka konfirmacyjna kończy się egzaminem, który zdawany jest w kościele przed obecnym podczas nabożeństwa zborem. W niektórych parafiach taki egzamin zdawany jest jedynie przed duchownymi lub radą parafialną, a przed całą parafią prezentują pewien zakres tematyczny, który wcześniej przygotowali, taki egzamin ma z reguły miejsce na kilka dni przed uroczystością konfirmacji. Do konfirmacji przystępuje młodzież w wieku 14-15 lat. Nauki przedkonfirmacyjne mają za zadanie doprowadzić młodych chrześcijan do poznania zawartego w sakramencie Wieczerzy Pańskiej daru i do godnego przystępowania i używania Stołu Pańskiego. Najczęściej bezpośrednio po akcie konfirmacji konfirmanci przystępują po raz pierwszy do Wieczerzy Pańskiej po postacią chleba i wina. Należy podkreślić, że samo uprawnienie do przystępowania do tego sakramentu wynika z Chrztu Św., zaś konfirmacja jest powołana do przygotowania ochrzczonych do tego wielkiego święta w ich życiu. Konfirmacja jest bardzo podniosłą uroczystością w życiu całego zboru. Wraz z aktem konfirmacji młodzież otrzymuje prawo piastowania godności rodzica chrzestnego, mogą otrzymać ślub kościelny, a po osiągnieciu wymaganego wieku określonego w prawie kościelnym zyskują prawo wybierania, a następnie bycia wybranym do poszczególnych gremiów kościelnych, takich jak rada parafialna, synod diecezjalny, synod Kościoła, stają się oni po prostu pełnoprawnymi członkami parafii.
W kraju takim jak Polska, gdzie większość obywateli jest wyznania rzymskokatolickiego dość często i niestety błędnie stawia się znak równości pomiędzy ewangelicką konfirmacją a katolickim bierzmowaniem. Kościół ewangelicki nie uznaje sakramentu bierzmowania. Zdaniem Kościoła Ewangelickiego bierzmowanie jest rytem przyjętym przez tradycję i Kościół nigdy tego rytu nie uważał za konieczny do zbawienia ani też nie opiera się on na ustanowieniu Chrystusa.
Powracam do przedstawienia sylwetki ks. bp. Józefa Pośpiecha. Urodził się on we dniu 16 listopada 1930 roku we Wroninie w województwie opolskim. Szkolne lata spędził w Koźlu, gdzie w 1950 roku ukończył gimnazjum. Zarówno w tym czasie jak i będąc studentem Wydziału Teologii Ewangelickiej Uniwersytetu Warszawskiego, a następnie Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej (po jej wyodrębnieniu ze struktur Uniwersytetu Warszawskiego) dał się poznać jako piłkarz klubu piłkarskiego "Odra". W dniu 11 lipca 1954 roku został ordynowany w Zabrzu (diecezja katowicka), gdzie odbył dwuletni wikariat. Jako wikariusz diecezjalny odprawiał nabożeństwa w Nysie, Kędzierzynie i Zabrzu. Wiosną 1956 roku objął administrację parafii w Sompolnie (diecezja wielkopolska), pełnił również posługę także w Izbicy Kujawskiej. Już w sierpniu tego samego roku ks. Józef Pośpiech został skierowany do Wałbrzycha, gdzie powierzono mu opiekę duszpasterską na licznymi wówczas zborami niemieckimi na terenie Dolnego Śląska. W 1971 roku został administratorem parafii w Wałbrzychu, zaś rok później został konseniorem Diecezji Wrocławskiej a także członkiem Synodu Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego. W Wałbrzychu był inicjatorem powołania a następnie pierwszym przewodniczącym oddziału Polskiej Rady Ekumenicznej. W 1976 roku został administratorem w Zielonej Górze, a dwa lata później jej pierwszym, powojennym proboszczem. W dniu 6 grudnia 1980 roku został wybrany na seniora diecezji wrocławskiej, a urząd objął w dniu 31 maja 1981 roku. Ze względu na zmiany w prawie wewnętrznym Kościoła w dniu 21 listopada 1991 roku został wybrany na biskupa diecezji wrocławskiej, wprowadzony w urzędowanie w dniu 11 kwietnia 1992 roku. W dniu 30 kwietnia 1994 roku przeszedł w stan spoczynku. Przez wiele lat swojego życia z pasją i zaangażowaniem zajmował się przekładami z języka niemieckiego. Przełożył m.in. "U podstaw wiary" T. Herbecka oraz liczne pisma Marcina Lutra, a wśród nich Wyznanie o Wieczerzy Pańskiej. Dokonał również pierwszego pełnego tłumaczenia na język polski Formuły zgody – jednej z ksiąg wyznaniowych Kościoła. Ks. bp. Józef Pośpiech zmarł w dniu 18 września 2003 roku i spoczął na cmentarzu w Zielonej Górze.
Jako materiał graficzny do dzisiejszego tekstu załączam zrekonstruowane i pokolorowane zdjęcia z izbickiej konfirmacji z udziałem ks. Józefa Pośpiecha oraz jego zdjęcie z okresu pełnienia funkcji Biskupa diecezji wrocławskiej. Ponadto zamieszczam zdjęcie wybranych książek dla nauki konfirmacyjnej wydanych przed- i po wojnie, które pochodzą z mojego prywatnego księgozbioru.
BŁAŻEJ NOWICKI
[Konfirmacja w Izbicy Kujawskiej w 1956 roku z udziałem ks. Józefa Pośpiecha]
[Konfirmacja w Izbicy Kujawskiej w 1956 roku z udziałem ks. Józefa Pośpiecha]
[Ks. bp Józef Pośpiech (1930-2003) - Biskup Diecezji Wrocławskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego]
[Podręczniki na nauki konfirmacyjnej]
[Skomentuj na Facebooku]
|
Konfirmacja w Izbicy Kujawskiej w 1956 roku z udziałem ks. Józefa Pośpiecha
Izbica do 1945r.
